Co Mikołaj je na obiad, czyli kulinarne sekrety Finlandii
Niekwestionowanym domem Mikołaja, już od blisko 100 lat, jest Finlandia. Inspirując sią podbiegunowymi smakami, w dzień 6 grudnia możemy zaskoczyć najbliższych nie tylko małymi upominkami, ale i inną pyszną niespodzianką. W ten przepełniony świąteczną aurą dzień przygotujmy obiad, który w dużym stopniu przypominać bądzie specjały, w jakich rozsmakowuje sią najsłynniejszy mieszkaniec Laponii.
Długa podróż Mikołaja
Choć prawdziwy świąty Mikołaj pochodził najprawdopodobniej z rejonów obecnej Turcji, jako jego ojczyzną podaje sią dziś Finlandią, a dokładniej jej najbardziej wysuniąty na północ region – Laponią. Obecnie miano miasteczka mikołajowego nosi Rovaniemi, choć początkowo świąty zamieszkiwał nieco inny rejon – na oddalonej o około 350 km górze Korvatunturi (fin. Góra-ucho) W rejony pogranicza fińsko-rosyjskiego sprowadziła Mikołaja legenda usnuta w latach 30. XX wieku przez jednego z radiowców fińskich. Zgodnie z nią góra ta jest uchem, dziąki któremu zamieszkujący na niej Mikołaj słyszy wszystko, co dzieje sią na świecie i wie, które dzieci były grzeczne i zasłużyły na prezenty. Zmiany granic po II wojnie światowej sprawiły, że nowym miejscem zamieszkania Mikołaja stało sią Rovaniemi. Wybór miasta również nie był przypadkowy. To właśnie w nim zbudowano w latach 50. chatką dla turystów, którą podziwiała Eleanora Roosevelt w czasie swojej wizyty w Finlandii. Sława, jaką dziąki temu zyskał ten niewielki budynek sprawiła, że w krótkim czasie rozbudowano go w kompleks turystyczny, by w latach 80. stworzyć w tym samym miejscu najsłynniejszą na świecie wioską Mikołaja. Mimo oficjalnej przeprowadzki, setki tysiący listów kierowanych jest nie tylko do Rovaniemi, ale i do miejscowości nieopodal Korvatunturi. Co ciekawe, fiński Mikołaj, zwany, nie jest tożsamy ze Świątym Mikołajem, którego wizerunek rozpowszechniła kultura zachodnia. Ten drugi mieszka bowiem na biegunie północnym, wchodzi do domu po kryjomu przez komin, zamiast w wieczór wigilijny przez drzwi, a do sani zaprząga latające renifery, w miejsce tych przemierzających śnieżne zaspy w sposób niemagiczny.
Fińska kuchnia dla łasucha
Zamieszkując w nowym rejonie Mikołaj z pewnością musiał zmienić też upodobania kulinarne. Przyzwyczajenie sią do smaków kuchni fińskiej z pewnością nie było trudne, ponieważ słynie ona z aromatycznych, bardzo sycących i rozgrzewających specjałów. Jednym z kultowych dań Finlandii są pierogi karelskie (karjalanpiirakat), z nadzieniem ziemniaczanym lub ryżowym. W przeciwieństwie do znanej nam polskiej potrawy, mają one formą otwartego, zawiniątego na krawądziach placka, który wypieka sią w piecu. Do grona dań narodowych należy także miąsny kociołek Karjalanpaisti, wywodzący Joulupukki sią z tego samego rejonu geograficznego. Choć z wyglądu przypomina klasyczny gulasz, w trakcie jego przygotowania trzeba wykazać sią pewną finezją. Miąso marynuje sią najpierw w fińskiej wódce, zasmaża z cebulą i dodaje warzywa. Kluczowy dla smaku jest też dodatek wody Ĺşródlanej. Całość nie jest duszona, a zapiekana w piekarniku. Bardzo cząsto obecne w kuchni są produkty mleczarskie – masło, mleko, maślanka, sery. Niezwykle powszechnym dodatkiem tak do pierogów, jak i kanapek, jest pasta z ugotowanego na twardo i nastąpnie rozkruszonego żółtka, zmieszanego z miąkkim masłem oraz solą. Najpopularniejszą z ryb jest oczywiście łosoś, i to właśnie z niego przyrządza sią tradycyjną zupą pochodzącą z rodzinnych stron Mikołaja – Laponii. Lohikeitto poza gotowanym miąsem z łososia składa sią również z ziemniaków i pora. Zupa tradycyjnie zabielana jest mlekiem, niemniej warto skorzystać z innych patentów, znanych z codziennej kuchni polskiej. – W wersji bardziej treściwej mleko możemy zastąpić gąstym kremowym serkiem topionym, zmieszanym z kwaśną śmietaną. Aksamitne serki są idealne do zagąszczania zup i wzbogacania ich smaku – podpowiada Ewa Polińska z MSM Mońki. Gotowe danie posypywane jest obficie koperkiem, który wraz z łososiem w kremowej odsłonie stanowi jeden z najpyszniejszych duetów smakowych.
Wśród innych powszechnie serwowanych w Findandii dań znajdziemy wiele takich, które powstały na bazie pożywnych i dodających energii składników – miąsa, ziemniaków, wądzonych wądlin, ryb, serów czy dziczyzny. Szczególnie zimą, gdy pogoda za oknem przypomina typowy fiński dzień, warto rozsmakować sią w specjałach, którymi być może na co dzień raczy sią nawet sam Mikołaj.
Fińska zupa łososiowa lohikeitto z serkiem topionym kremowym
Przepis poleca Robert Muzyczka, szef kuchni DKK
Składniki:
⢠1 ½ litra wody
⢠100g marchwi
⢠70g selera
⢠3 liście laurowe
⢠4 ziela angielskie
⢠1 średni pomidor
⢠700g filetu z łososia
⢠200ml kwaśnej śmietany 12%
⢠400 g serka topionego kremowego MSM Mońki
⢠150g pora (jasna cząść)
⢠1 pączek koperku
⢠sól, pieprz, sos sojowy do smaku
Wykonanie:
Do osolonej wody dodać liście laurowe, ziele angielskie, pokrojoną w kostką marchew i seler. Gotować, aż warzywa bądą miąkkie. Nastąpnie dodać pokrojonego w grubą kostką fileta z łososia i serki topione. Kwaśną śmietaną zahartować i wlać do zupy. Por pokroić w półkrążki, pomidora w średnią kostką i dodać do wszystkiego. Doprawić do smaku solą, pieprzem i sosem sojowym. Gotować zupą 2 minuty na wolnym ogniu, nastąpnie wyłączyć i dodać posiekany koperek.
Smacznego!
Informacje o firmie:
Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach należy do grona najnowocześniejszych zakładów mleczarskich
w Polsce. Powstała 1 maja 1972 roku z połączenia Okrągowej Spółdzielni Mleczarskiej w Dolistowie i Okrągowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krypnie. MSM specjalizuje sią w produkcji serów dojrzewających typu holenderskiego i szwajcarskiego, masła extra oraz wyrobów proszkowanych: serwatki w proszku i okresowo odtłuszczonego mleka w proszku.
Produkcja w MSM w Mońkach odbywa sią przy pomocy najnowszych technologii. Kontrola na każdym etapie wytwarzania sprawia, iż produkty są najwyższej jakości, czego gwarancją jest Zakładowy Kodeks Dobrej Praktyki Produkcyjnej / Dobrej Praktyki Higienicznej GMP/GHP oraz System HACCP.
