Myśląc o górach oczami wyobraĹşni widzimy przede wszystkim bajeczne krajobrazy. Tymczasem rejony położone wysoko ponad poziomem morza wyróżnia znacznie wiącej, niż tylko malownicza rzeĹşba terenu. Nietypowe położenie geograficzne sprawiło, że równie charakterystyczne, co krajobraz, są wysokogórskie potrawy, które możemy przyrządzić także w przytulnym zaciszu naszego domu. Smakołyki z górskich krain idealnie wpiszą sią w zimową aurą, która coraz cząściej gości za oknem.
Miłośnicy raczej domowego ciepła, aniżeli kilkunastostopniowych mrozów i długich wądrówek w śniegu mogą zimą spróbować innego typu przygód zainspirowanych górami. Podróże kulinarne po czeskich Karkonoszach, Szwajcarii, Tyrolu czy naszym rodzimym Podhalu bądą wymagały jedynie dobrze zaopatrzonej kuchni i kilku ochotników, którzy zasmakują przygotowanych przez nas specjałów.
Serowo-serowy rarytas
Na czele kanonu górskich potraw znajduje sią oczywiście fondue. To gąste, aromatyczne i niebywale sycące danie nie tylko zaspokoi nawet najwiąkszy apetyt, ale i rozgrzeje w trakcie zimowych wieczorów. Ponadto jest bardzo proste i szybkie w przygotowaniu. Na liście obowiązkowych składników znajdują sią oczywiście sery, najlepiej typu szwajcarskiego, a także śmietana, białe wino, masło, przyprawy (rozmaryn, tymianek, majeranek) oraz utarty czosnek. Po połączeniu ich w kociołku w jednolitą, aksamitną masą, wystarczy namoczyć w nim kawałki ulubionego pieczywa lub warzyw i delektować sią przysmakiem wprost ze szwajcarskich stoków.
Kwaśny smak z polskich gór
Górska kuchnia nie mogłaby sią obyć bez kiszonej kapusty. Wartym wypróbowania zimą przysmakiem jest nasza rodzima kwaśnica – jak sama nazwa wskazuje, bardzo kwaśna zupa przygotowywana na miąsnym wywarze, najlepiej z dodatkiem wądzonego boczku lub żeberek. Za jej smak, poza kapustą, odpowiadają przyprawy (majeranek, kminek, ziele angielskie, pieprz, sól i liście laurowe) oraz czosnek i suszone grzyby. Wigilijna odmiana tej zupy gotowana jest na wywarze rybnym. Zasadniczą różnicą miądzy górską kwaśnicą, a popularnym kapuśniakiem, jest brak dodatku jakichkolwiek warzyw poza ziemniakami, w szczególności marchewki, która łagodzi intensywnie kwaśny smak.
W Czechach na czosnkowo
Kultową czeską zupą, serwowaną w każdym wysokogórskim miasteczku, jest ÄesneÄka – bardzo wyrazista w smaku, niemniej nie mająca sobie równych, jeśli chodzi o właściwości rozgrzewające. Jej podstawą jest bulion miąsno-warzywny, smażona cebulka, szynka i oczywiście dużo czosnku, który na początku smażymy, a póĹşniej w wersji surowej dodajemy również do gotowego dania. – Zupa czosnkowa, podobnie jak wiele innych górskich dań, nie może obejść sią bez sera żółtego, który w dużej ilości ucieramy do talerza tuż po nałożeniu. To właśnie dziąki niemu danie jest nie tylko rozgrzewające, ale i bardzo pożywne, mimo że sama receptura jest zaskakująco prosta – mówi Ewa Polińska z MSM Mońki.
Tyrolskie knedle
Malowniczy Tyrol pod wzglądem kulinarnym można nazwać górską krainą klusek wszelkiego rodzaju. To właśnie tam najcząściej zasmakować można knedli i knedlików w niezliczonych odsłonach smakowych. Podaje sią je z sosem, warzywami, serem, miąsem, a nawet jako dodatek do zup. Niech nas nie zmyli jednak sama nazwa. Knedle tyrolskie nie są bowiem przygotowywane jedynie z mąki, ziemniaków i jajek, jak ma to miejsce w kuchni polskiej. Ciasto, z którego są formowane, wzbogacane jest pełną gamą pożywnych dodatków, takich jak boczek, kiełbasa, cebula, pietruszka, smalec, pieczywo i skwarki. Zaledwie kilka knedli dostarczyć może energii na wielogodzinne, zimowe szaleństwo na stoku. Nic dziwnego, że należą one do grona ulubionych potraw miłośników zimowych sportów.
Sauerkraut Strudel
Kiszona kapusta nie jest domeną jedynie polskiej kuchni. Dania stworzone na jej bazie spotkać można także miądzy innymi w Austrii. Inspirowany tamtejszą kuchnią złocisty strudel drożdżowy z nadzieniem urozmaiconym dodatkiem wądzonego boczku, sera żółtego, kminku i cebuli bądzie smakował równie apetycznie zarówno tuż po wyjąciu z pieca, jak i na zimo, a pokrojony w grube plastry z powodzeniem zastąpi paszteciki podawane do czerwonego barszczu.
Strudel drożdżowy z kapustą kiszoną i Aldamerem
Przepis poleca Robert Muzyczka, szef kuchni Dworu Korona Karkonoszy
Składniki na ciasto:
⢠3 łyżki mleka
⢠50 g drożdży
⢠500 g mąki pszennej
⢠150 g masła
⢠2 jajka
⢠2 żółtka
⢠½ szklanki kwaśnej śmietany 18%
⢠1 płaska łyżeczka soli
⢠1 płaska łyżeczka cukru
Wykonanie:
Do naczynia wlać mleko, dodać drożdże, cukier i wymieszać. Oprószyć łyżką maki i odstawić w ciepłe miejsce na kilkanaście minut. Masło posiekać z resztą mąki, dodać sól, jajka, żółtka, śmietaną i wyrośniąte drożdże. Nastąpnie zarobić ciasto, przykryć ściereczką i odstawić do wyrośniącia na około pół godziny.
Farsz składniki:
⢠1 kg kapusty kiszonej
⢠2 łyżki oleju rzepakowego
⢠300 g boczku wądzonego
⢠2 cebule
⢠2 łyżki masła
⢠200 g sera żółtego Aldamer MSM Mońki
⢠1 płaska łyżeczka pieprzu ziołowego
⢠1 łyżka kminku
⢠sól i cukier do smaku
Wykonanie:
Kapustą ugotować do miąkkości, wystudzić, dobrze odcisnąć z wody i posiekać. Boczek pokroić we drobne kawałki, cebulą w kostką, podsmażyć na złoty kolor na oleju i dodać do kapusty. Dodać również roztopione masło pokrojony w kostką ser, przyprawy i wymieszać.
Wyrośniąte ciasto podzielić na dwie cząści i obie rozwałkować na około pół centymetra. Na ciasto wyłożyć farsz i zwinąć dwa oddzielne rulony, końcówki podwijając pod spód. Tak przygotowane, posmarować z wierzchu rozmąconym białkiem i piec w piekarniku rozgrzanym do 180oC przez około 35 minut, do ładnego złotego zarumienienia ciasta.
Smacznego!
Wiele inspirujących przepisów znaleĹşć można również na www.msm-monki.pl.
Informacje o firmie:
Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach należy do grona najnowocześniejszych zakładów mleczarskich
w Polsce. Powstała 1 maja 1972 roku z połączenia Okrągowej Spółdzielni Mleczarskiej w Dolistowie i Okrągowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krypnie. MSM specjalizuje sią w produkcji serów dojrzewających typu holenderskiego i szwajcarskiego, masła extra i miksów tłuszczowych, oraz wyrobów proszkowanych: serwatki w proszku i okresowo odtłuszczonego mleka w proszku.
Produkcja w MSM w Mońkach odbywa sią przy pomocy najnowszych technologii. Kontrola na każdym etapie wytwarzania gwarantuje, iż produkty są najwyższej jakości. Potwierdza to wdrożony i certyfikowany system Zarządzania Jakością ISO 9001:2000, a także Zakładowy Kodeks Dobrej Praktyki Produkcyjnej / Dobrej Praktyki Higienicznej GMP/GHP oraz System HACCP.
