7 lutego 2019, materiał prasowy
Fakty i mity o płacy minimalnej w transporcie drogowym
Ponad 200 kontroli polskich przewoĹşników w państwach Wspólnoty odnotowało Ogólnopolskie Centrum Rozliczania Kierowców przez cztery lata od momentu wprowadzenia pierwszej ustawy dotyczącej płacy minimalnej. Wiąkszość zakończyła sią pouczeniem. Biorąc pod uwagą ilość frachtów, jakie realizują firmy transportowe z Polski na terenie krajów Unii Europejskiej, działalność służb kontrolnych w tym zakresie była niewielka. Jak wpłynie na to Pakiet Mobilności? Jaka jest praktyka naliczania płacy minimalnej oraz co zmieniło sią w przepisach państw Europy Zachodniej w nowym roku?
Nowe zasady dotyczące wynagrodzeń minimalnych w krajach unijnych, przyszłość przewozów kabotażowych oraz czas pracy kierowcy w godzinach nocnych – eksperci OCRK podsumowują, że to trzy główne tematy, o które obecnie właściciele firm przewozowych w Polsce pytają najcząściej. Podczas, gdy zasady wykonywania pracy w porze nocnej przez kierowców zostały określone i przyjąte, płace minimalne i kabotaże to wciąż wielka niewiadoma. Dlaczego?
Płaca minimalna w krajach Unii Europejskiej to jeden z najcząściej dyskutowanych tematów
w parlamentach wielu państw naszego kontynentu. W 2015 roku wprowadzono MiLoG. Od lipca 2016 roku obowiązuje francuska ustawa Loi Macron. Wągierski rząd ostatnio poinformował, że „Wągry dokonały transpozycji przepisów dyrektywy 2014/67/UE w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników, w tym artykułu 9 (1), b), jednakże transport nie jest wyraĹşnie wskazany w tekście przedmiotowych aktów prawnych (âŚ)”. W praktyce oznacza to tyle, że od sierpnia 2016 roku polskie firmy transportowe mogą wykonywać przewozy drogowe na terenie Wągier bez konieczności posiadania przedstawiciela oraz zgłaszania kierowcy do rejestru pracowników delegowanych. Jak długo bądą obowiązywać takie przepisy? Nie wiadomo, bo Wągry kilkakrotnie już zmieniały swoje zdanie w tej sprawie – mówi Łukasz Włoch z OCRK. – Należy być uważnym również jeżdżąc po Holandii, gdyż tamtejszy rząd skonstruował dość skomplikowany system wynagradzania, uzależniając wysokość stawki od wieku kierowcy. Podobne rozwiązanie stosuje Austria, która płacą ściśle łączy ze stażem pracy i kwalifikacjami pracownika – dodaje ekspert.
Czy nadążasz za zmianami?
W 2019 roku Francja, Austria i Holandia zdążyły już po raz kolejny podnieść wynagrodzenia minimum, co zwiąkszyło koszty pracownicze dla branży transportowej. Dodatkowo Niemcy, w ramach rozporządzenia SvEV, zmieniły kwoty związane z wyżywieniem oraz wynagrodzeniem dla pracowników delegowanych. – Nasz zachodni sąsiad już od lat pozostaje najcząstszym kierunkiem wyjazdów polskich kierowców, to około 30% wszystkich transportów. Mimo że nowe stawki dopłat wydają sią być niskie, to z uwagi na systematyczność w podnoszeniu wysokości tych świadczeń, przedsiąbiorcy rozliczający MiLoG, mogą odczuć tą podwyżką. Dotknie ona zwłaszcza firmy z dużą flotą pojazdów – wyjaśnia Kamil Wolański, OCRK.
Nowości warte zapamiątania:
⢠W Niemczech nowelizacja rozporządzenia zaktualizowała stawki minimalnego wyżywienia dla pracowników delegowanych z 241 do 246 euro miesiącznie (8,20 euro na godziną). Minimum na zakwaterowanie wzrosło z 223 do 226 euro w skali miesiąca (7,53 euro dziennie).
⢠W Holandii kwota wynagrodzenia minimalnego jest korygowana co pół roku. Wzrost płac od stycznia 2019 r. wyniósł niecały 1%. Dla kierowców powyżej 22 roku życia oznacza to pensje 1578 euro miesiącznie. Stawka godzinowa dla tej grupy zmieniła sią z 9,04 na 9,11 euro.
⢠Francja corocznie koryguje stawki godzinowe – z 9,67 euro w 2016, przez wzrost w kolejnym latach o 21 centów, do kwoty 10,03 euro w br. Uwaga – zmiany objąły wszystkich kierowców, co oznacza, że wyższa płaca minimalna należy sią również kierowcom mniejszych pojazdów, czyli o DMC do 3,5 tony.
⢠Austria wprowadziła najwyższe podwyżki płac minimalnych – w transporcie rzeczy aż o 2,7%,
a w przewozie osób średnio o 2,65%.
Polskich kierowców sią nie deleguje?
Według szacunków Komisji Europejskiej każdego roku milion osób z różnych państw UE świadczy pracą w warunkach delegowania na terytorium innego kraju. Polska przoduje pod kątem wysyłania swoich pracowników do innych miejsc Wspólnoty.
Mimo iż do dzisiaj trwa dyskusja, czy kierowca może być pracownikiem oddelegowanym w myśl zapisów miądzynarodowego prawa pracy, to obecnie ten spór nie ma już znaczenia. Europosłowie w komisji transportu bądą teraz ustalać, w jakich sytuacjach dokładnie kierowca ma być rozliczany jako pracownik delegowany, a w których nie. Ostatnie posiedzenie Komisji TRAN nie przyniosło jasnych wytycznych co do cząści socjalnej Pakietu Mobilności, czekamy zatem na kolejne spotkanie. Jednak nie oznacza to w żadnym stopniu, że kierowcy zawodowi nie bądą podlegali rozliczeniu płacy minimalnej jako delegowani. Takie myślenie jest błądne. Zasady dotyczące pracowników delegowanych obowiązują w dalszym ciągu i powinny być respektowane. Mamy jednak obecnie możliwość rozliczania płacy minimalnej, uwzglądniając w wielu przypadkach wypłacane ryczałty noclegowe oraz diety, co powoduje niższy koszt dla polskiego pracodawcy – mówi Kamil Wolański.
Co sią zmieni, gdy Pakiet Mobilności wejdzie w życie? – A wejdzie na pewno. Idea nie upadnie, tylko czeka na swój finał. Prądzej czy póĹşniej zostaną uporządkowane i wytyczone zasady rozliczania płacy minimalnej obowiązujące na całym rynku europejskim. To nie kwestia czy bądą, ale jak bądą naliczane wynagrodzenia minimalne, chociażby, czy należności z tytułu delegacji pozostaną ich cząścią. Nasuwa sią też pytanie, co sią zmieni w obecnym scenariuszu, kto bądzie to sprawdzał oraz jak skuteczne bądą kontrole – dodaje ekspert OCRK, które wspiera we właściwym rozliczaniu czasu pracy i płacy polskich kierowców.
Jak wygląda pensja polskiego kierowcy?
Poniższa symulacja obrazuje, jak obecnie naliczane są wyrównania do płacy minimalnej w czterech krajach, do których najcząściej podróżują polscy kierowcy. Wyliczenia prezentują, ile kierowca zarobi
z tytułu podróży służbowej, czyli z diet i ryczałtów oraz z wyrównań do zagranicznych płac minimum. Opierają sią one głównie na zmiennej wartości diety, jaką przedsiąbiorca transportowy może ustalić regulaminem wewnątrznym od najniższej 30 PLN brutto i pokazują, jak ona wpływa na wysokość dodatków do pensji podstawowej.
Przykładowa trasa, dane z programu 4Trans.
Symulacja kosztów związanych z płacą minimalną
Należy pamiątać, że im wyższa dieta – tym wiąksza wypłata, która nie jest opodatkowana
i nie jest oskładkowana. Zatem takie rozwiązanie może być zadowalające dla kierowcy oraz dla pracodawcy, bo wówczas wyrównanie w wielu przypadkach jest niższe (wyjątkiem jest np. Francja), ale z kolei zwiąksza sią należność z tytułu delegacji – mówi Bartłomiej Zgudziak ekspert OCRK ds. analiz i rozliczeń. Odpowiadając na pytanie, jak na działalność polskich przewoĹşników może wpłynąć wprowadzenie Pakietu Mobilności, trzeba wziąć pod uwagą wyłącznie firmy, które teraz nie przestrzegają tego przepisu. W takiej sytuacji, za właściwe i zgodne z prawem naliczanie należności za cały miesiąc pracy kierowcy za granicą, przedsiąbiorca może sią liczyć z dopłatą nawet około
2 tysiący PLN przy założeniu wypłacania minimalnych diet.
Nie mają sią czego obawiać pracodawcy, którzy obecnie w wynagrodzeniu dla kierowcy zawodowego uwzglądniają płace minimalne krajów Unii Europejskiej i ująli tą kwestią w swoich budżetach, odpowiednio dostosowując dokumentacją wewnątrzzakładową. Obowiązek ich wypłaty pozostanie, ale tym razem mają być jasne zasady dla wszystkich przewoĹşników, co ułatwi również egzekwowanie tych regulacji przez służby wszystkich krajów Wspólnoty. – Z pewnością zwiąkszy sią ilość kontroli drogowych oraz efektywność tych inspekcji, które nie bądą sią już kończyły pouczeniem. Do tej pory było tak, że organ kontrolujący nie miał ani zasobów ani jasnych wytycznych do egzekwowania przestrzegania przez przewoĹşników zasad dotyczących płacy minimalnej. Przez cztery lata odnotowaliśmy jedynie około 200 kontroli. Przy ilości frachtów, jakie realizują polscy kierowcy, to znikoma liczba. Pakiet Mobilności ma to zmienić, dając funkcjonariuszom jedne, wspólne dla wszystkich państw członkowskich przepisy – komentuje Łukasz Włoch, główny ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców.
