Informacja prasowa
Olsztyn, 23.01.2014
Badanie na temat nastrojów gospodarczych wśród mikro i małych firm w Polsce
Małe firmy z optymizmem i determinacją wchodzą w 2014 rok
Małe przedsiąbiorstwa z dużym optymizmem patrzą na pierwsze półrocze 2014 roku. Choć trudności nie brakuje, wciąż szukają nowych rozwiązań, aby zwiąkszać swoją konkurencyjność na rynku, co stanowi szansą na długo oczekiwane ożywienie gospodarcze w tym sektorze. Takie wnioski płyną z badania Instytutu Badań i Analiz oraz portalu Firmy.net, dotyczącego nastrojów gospodarczych wśród mikro- i małych firm w drugiej połowie 2013 i prognoz na pierwszą połową 2014 roku.
Prognozowana przez przedsiąbiorców recesja nie potwierdziła sią
Pierwsze półrocze 2013 roku nie należało do najlepszych w odczuciu firm z sektora MŚP, na co wskazały wyniki pierwszego badania nastrojów przeprowadzone w marcu 2013 roku. Towarzyszyły temu negatywne prognozy przedsiąbiorców na temat ich działalności w nadchodzących kwartałach. Jednak, ku zaskoczeniu, w drugim półroczu 2013 roku przedsiąbiorcy znacznie cząściej odczuli poprawą ogólnej sytuacji niż jej pogorszenie, co uwidaczniają wyniki drugiego badania przeprowadzonego w paĹşdzierniku 2013 roku. Można zatem wnioskować, że przewidując pogorszenie swoich sytuacji, właściciele firm zmobilizowali sią do aktywniejszej konkurencji na rynku.
Małe firmy pełne nadziei, pomimo odczuwanych trudności
Pomimo ogólnych pozytywnych nastrojów, przedsiąbiorcy w drugiej połowie 2013 roku odczuli spadki w wielu obszarach działalności. W okresie tym nastąpił np. znaczący spadek popytu na rynku krajowym – odczuło go aż 34,3 proc. firm. Pocieszające jest to, że były też firmy, które zanotowały wzrost sprzedaży (24,9 proc.). Najcząściej jednak poziom sprzedaży utrzymał sią na tym samym poziomie (36 proc.). Mniejszy popyt na rynku krajowym spowodował, że wiele przedsiąbiorstw decydowało sią na obniżanie cen (25,2 proc.) lub ich utrzymanie na tym samym poziomie (52 proc.). Tylko 19,3 proc. firm zdecydowało sią na wzrost swoich cen.
Te trudności doprowadziły do pogorszenia sią sytuacji finansowej aż 37 proc. firm. Z kolei 33,8 proc. utrzymała stabilność, natomiast tylko co piąta odnotowała poprawą (22,3 proc.). Gorsza sytuacja finansowa wielu firm szcząśliwe nie przełożyła sią na istotną redukcją zatrudnienia. Wiąkszość firm w drugiej połowie 2013 roku utrzymała je na tym samym poziomie (73,3 proc.). Etatów w małych firmach i tak jednak ubyło, bo wiącej z nich zwalniało (10,2 proc.) niż zatrudniało pracowników (8,2 proc.).
Optymistyczne nastroje w pierwszej połowie 2014 roku
Przedsiąbiorcy, pomimo wciąż trudnej sytuacji w gospodarce, z dużym optymizmem oceniają szanse na poprawą swojej sytuacji ogólnej w pierwszym półroczu 2014 roku. Najliczniejsza grupa przedsiąbiorców oczekuje utrzymania dotychczasowej sytuacji swoich firm na tym samym poziomie (41,1 proc.). Wśród pozostałych firm znacznie cząściej przewidywana jest poprawa sytuacji ogólnej (32,5 proc.) niż jej spadek (24,9 proc.).
Która branża straci, a która zyska w 2014 roku?
Przedsiąbiorcy prowadzący działalność w branży budowlanej jako jedyni w pierwszym półroczu 2014 roku cząściej przewidują pogorszenie sytuacji swoich firm niż jej polepszenie. Wpływ na to może mieć sezonowość ich prac w trwającym okresie zimowym. Poprawa jest natomiast przewidywana sektorze rolnictwa (w tym leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), usług, handlu i przemysłu. W branży budowlanej, podobnie jak w przemysłowej czy rolnictwie, oczekiwane są również najwiąksze spadki w poziomie popytu na rynku krajowym, co spowodowane jest porami roku oraz złą koniunkturą. Z kolei branża usługowa spodziewa sią wzrostu sprzedaży. Wśród wszystkich sektorów, poprawa sytuacji finansowej oczekiwana jest tylko w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie.
Ceny trochą w górą, popyt wzrośnie tylko dla eksporterów
Aby nadrobić straty finansowe z ostatniego roku, wiele firm bądzie dążyć w trwającym półroczu do podnoszenia swoich cen. Deklaruje tak 22,5 proc. firm, a tylko 20,2 proc. zapowiada ich obniżanie. Najwiącej, bo aż 53,8 proc. firm, nie zmieni cen. Tendencja wzrostu poziomu cen, charakterystyczna dla przedsiąbiorstw ogółem, nie wystąpi jednak we wszystkich sektorach gospodarki. Spadek cen oferowanych towarów i usług przewidywany jest w sektorze budownictwa i przemysłu. Z kolei wzrostu poziomu cen należy oczekiwać w przedsiąbiorstwach funkcjonujących w sektorze: rolnictwa (w tym leśnictwa, łowiectwa i rybactwa), usług i handlu.
Podobnie jak w przypadku drugiej połowy 2013 roku, w trwającym półroczu przewidywany jest cząściej dalszy spadek popytu na rynku krajowym (27,5 proc.) niż jego wzrost (26,4 proc.). Blisko połowa przedsiąbiorców ma nadzieją utrzymać dotychczasowy poziom sprzedaży (41,3 proc.). W nieco lepszym położeniu znalazły sią natomiast te przedsiąbiorstwa, których sprzedaż obejmuje rynki zagraniczne. Deklarują one cząściej wzrost sprzedaży za granicą (28,1 proc.) niż jej spadek (18,3 proc.). 53,6 proc. przedsiąbiorstw chce utrzymać sprzedaż na rynku miądzynarodowym na tym samym poziomie.
W obliczu kryzysu – małe firmy mobilizują swój potencjał
Ogólne spowolnienie gospodarki oraz trudności, z jakimi borykają sią przedsiąbiorstwa, spowodowały, że mobilizują one swój potencjał i rywalizują o utrzymanie lub poprawą pozycji na rynku. Najliczniejsza grupa przedsiąbiorców, oceniając swój potencjał konkurencyjny, oczekuje, że w tym półroczu pozycja ich firm w stosunku do konkurencji nie zmieni sią (51,7 proc.). Wśród pozostałych uczestników rywalizacji rynkowej cząściej przewidywana jest poprawa pozycji na rynku (31,6 proc.) niż jej pogorszenie (8,9 proc.).
Duża ostrożność w zwiąkszaniu poziomu zatrudnienia
W pierwszej połowie 2014 roku nie należy oczekiwać, że rynek pracy zaleje fala nowych ogłoszeń dla bezrobotnych ze strony małych firm. Przedsiąbiorcy najcząściej bowiem deklarują, że utrzymają dotychczasowy poziom zatrudnienia (69,5 proc.). Etatów powinno jednak nieco przybyć, bo pozostałe firmy cząściej zapowiadają wzrost zatrudnienia (13,5 proc.) niż jego spadek (8,8 proc.).
Informacje o badaniu
Badanie nastrojów gospodarczych zostało przeprowadzone w paĹşdzierniku 2013 r. z zastosowaniem techniki CAWI przez Instytut Badań i Analiz. W badaniu wziąło udział 2000 przedstawicieli małych firm (50,84 proc. firm jednoosobowych, 43,55 proc. mikro firm, zatrudniających od 1 do 9 pracowników oraz 5,61 proc. małych firm, zatrudniających od 10 do 49 osób), które są zarejestrowane w wyszukiwarce firm Firmy.net. Wśród ankietowanych wiąkszość zajmuje sią działalnością usługową (75,40 proc.), 12,10 proc. – budowlaną, 7,60 proc. – przemysłowo-produkcyjną, 3,70 proc. – handlową, a ok. 1,20 proc. działa w branży rolnej. Z uwagi na liczbą i strukturą respondentów wyniki badania mają charakter reprezentatywny.
