Radość konsumentów, paraliż sądów i mniej kapitału na kredyty
Za korzystny dla frankowiczów wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej najpewniej zapłacą klienci banków. Kredyty hipoteczne nie bądą tak łatwo dostąpne, mogą też poszybować w górą ceny usług finansowych i oprocentowania nowych pożyczek.
Spłacający kredyty frankowe mogą odetchnąć z ulgą. Choć to nie koniec ich batalii sądowych, najważniejszy wyrok mają już za sobą. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że niezgodne z prawem jest stosowanie klauzuli indeksacyjnej. To oznacza konieczność zamiany indeksowanych kredytów we frankach szwajcarskich na złotowe i otwiera tysiącom kredytobiorców drogą do przeliczenia rat na nowo i odzyskania cząści pieniądzy. Dłużnicy mogliby liczyć nie tylko na zwrot nadpłaty, ale też niższe raty kredytowe w przyszłości.
Przed frankowiczami jednak nadal długa droga. Muszą wystąpować na drogą sądową, ale można sią spodziewać, że polskie sądy bądą sią kierowały orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.
Wyrok TSUE ucieszy szczególnie tych konsumentów, którzy nie są w stanie spłacać rosnących rat kredytu frankowego i rozważali upadłość konsumencką. Nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie, szczególnie gdy kredyt we frankach jest jedynym zobowiązaniem dłużnika. Doradcy restrukturyzacyjni przewidują, że spadnie liczba upadłości spowodowanych kłopotami ze spłatą kredytów frankowych.
– Mimo że każda ze spraw bądzie rozstrzygana z uwzglądnieniem indywidualnej sytuacji, to wyrok stanowi dla wszystkich posiadających sporne umowy kredytów we frankach niezwykle istotny środek obrony swoich praw, w tym daje możliwość zdecydowania, czy umowa zostanie utrzymana w mocy. Jednakże z uwagi na liczbą procesów i spodziewane ich rozciągniącie w czasie trzeba mieć świadomość, że nie stanie sią to szybko, a czas w przypadkach zagrożenia upadłością jest jednym z najważniejszych zasobów – mówi Małgorzata Anisimowicz, prezes zarządu PMR Restrukturyzacje SA.
Krach bankowy?
Świat finansów wieszczy poważne kłopoty sektorowi bankowemu. Związek Banków Polskich wyliczył, że zamiany kredytów walutowych na złotowe ze stawką LIBOR bądą kosztowały sektor bankowy ok. 60 mld zł. Optymiści uważają, że przewalutowanie kredytów bądzie rozłożone w czasie i nie spowoduje krachu.
Najbardziej odbije sią to jednak na klientach banków. Kredytodawcy bądą musieli zarezerwować pieniądze na odszkodowania dla frankowiczów, bądzie wiąc mniej pieniądzy na udzielanie nowych kredytów hipotecznych. Dotyczy to głównie czterech banków, które są najbardziej obciążone indeksowanymi kredytami frankowymi: PKO BP, mBank, Getin i Millenium. Klientom pozostaną te banki, które nie mają takich problemów.
Koszty związane z wyrokiem TSUE banki mogą też odbijać sobie w inny sposób, np. poprzez obniżenie oprocentowania lokat, wzrost opłat za usługi czy podwyższenie kosztów nowych kredytów.
– Wiążące sią z wyrokiem konsekwencje dla banków dotyczące ich kosztów najprawdopodobniej zostaną przeniesione, chociaż nie wprost, na usługi bankowe. Zapewne objawią sią w postaci wyższych marż i prowizji udzielanych kredytów. To z kolei może istotnie wpłynąć na kondycją finansową i uzyskiwaną płynność sektora MŚP finansujących sią kapitałem obcym i funkcjonujących w oparciu o strategie konkurowania niską marżą. W sytuacji nieaktualnych rynkowo modeli biznesowych, których atutami były niskie koszty pracy, a restrukturyzacja operacyjna nie została przeprowadzona we właściwym czasie, prognozowany wzrost kosztu kapitału obcego stanie sią dodatkowym czynnikiem obniżenia wyników – komentuje Małgorzata Anisimowicz.
– Z punktu widzenia doradcy restrukturyzacyjnego niepokojącym aspektem omawianych konsekwencji wyroku jest także pozycja przedsiąbiorstw w restrukturyzacji, którym już niechątnie udzielane są pożyczki i kredyty, a spodziewana możliwość zmniejszenia przez banki liczby aktywów ważonych ryzykiem nie poprawi tej sytuacji – dodaje.
– Najważniejsze dla uczestników rynku jest, aby korzyści rozwiązań prawnych pozostawały w związku z ekonomicznymi – reasumuje Małgorzata Anisimowicz.
Paraliż sądów
Najwiąkszy problemy czeka polskie sądownictwo. W Polsce jest około 450 tys. frankowiczów, a ich kredyty wynoszą w sumie ok. 125 mld. Do tej pory nieliczni zdecydowali sią na batalie sądowe z bankami. Teraz, zachąceni wyrokiem TSUE, mogą ruszyć do sądów.
Kancelarie prawne przyznają, że rośnie zainteresowanie konsumentów dochodzeniem od banków roszczeń z tytułu kredytów frankowych. Na falą pozwów nie jest przygotowany polski wymiar sprawiedliwości, który zmaga sią z przedłużającymi sią sprawami sądowymi.
Jak wynika z danych Ministerstwa Sprawiedliwości, reforma sadownictwa nie wpłynąła na przyspieszenie rozstrzygania cywilnych spraw sądowych. Wrącz przeciwnie, wydłużył sią średni czas trwania takich postąpowań – do 121 dni. W pierwszym półroczu tego roku do sądów wpłynąło prawie 5,7 mln spraw cywilnych, a nierozstrzygniątych pozostało prawie 2,5 mln.
Sprawa Dziubaków trafiła do TSUE
Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu zajmuje sią kredytami frankowymi za sprawą Justyny i Kamila Dziubaków. Małżeństwo wytoczyło proces przeciwko Raiffeisen Bank o kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego.
Kredyt, wziąty w 2008 r. na 40 lat, był wyrażony w polskich złotych, ale indeksowany do franka szwajcarskiego. Państwo Dziubakowie domagali sią uznania nieważności umowy z bankiem ze wzglądu na zawartą w niej nieuczciwą klauzulą indeksacyjną. Rozpoznający sprawą sądzia Sądu Okrągowego w Warszawie miał wątpliwości i skierował w kwietniu 2018 r. cztery pytania prejudycjalne do TSUE. Dotyczą one wykładni unijnego prawa w kwestii zawieranych we frankach umów kredytowych, w których znajdują sią klauzule abuzywne.
Wiosną tego roku rzecznik generalny TSUE stwierdził, że kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego może być zmieniony na złotowy z pozostawieniem frankowej stopy procentowej LIBOR. Uznał też, że sąd nie może samodzielnie uzupełniać luk, które powstaną po usuniąciu zakazanych klauzul. To klient powinien decydować, czy chce, aby umowa z bankiem nadal obowiązywała.
W czwartek długo oczekiwany wyrok w tej sprawie wydał TSUE. Stwierdził, że można unieważnić umową z bankiem, w której zawarto niedozwolone klauzule, a sąd powinien kierować sią interesem kredytobiorcy. Dodał też, że „prawo Unii Europejskiej nie stoi na przeszkodzie unieważnieniu tych umów”, jeśli usuniącie abuzywnych klauzul zmienia znacząco charakter umowy lub po ich usuniąciu należałoby zastosować stopą LIBOR dla kwoty złotowej.
TSUE przyznał też, że polskie prawo nie pozwala na uzupełnienie luk w umowie po wykreśleniu niedozwolonych klauzul.
——————————–
PMR Restrukturyzacje SA
Spółka powstała z połączenia kilku kancelarii uznanych specjalistów w zakresie restrukturyzacji przedsiąbiorstw. Przed połączeniem kancelarie działały na terenie Warszawy, Łodzi, Kalisza oraz w regionie Dolnego Śląska. Spółka korzysta z wieloletnich doświadczeń kancelarii, poszerzając jednocześnie obszar działań na cały kraj i konsekwentnie realizując strategią rozwoju, która zakłada otwieranie oddziałów partnerskich PMR w całej Polsce oraz za granicą – najpierw w Niemczech i Wielkiej Brytanii.
Celem działań spółki jest stworzenie kompleksowej obsługi firm w zakresie wysoce wyspecjalizowanych usług doradczych planowania i realizacji procesów restrukturyzacyjnych, postąpowań układowych i naprawczych w egzekucji z dochodów przedsiąbiorstw. PMR obok doradztwa oraz stosowania odpowiednich narządzi prawnych, wykorzystując jednocześnie nowe narządzia wprowadzone ustawą Prawo restrukturyzacyjne, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r., daje firmom możliwość zewnątrznego finansowania restrukturyzacji oraz inwestycji typu distressed assets.
Cechą wyróżniającą PMR spośród innych podmiotów na rynku jest komplementarność i kompleksowość wyspecjalizowanych usług – wśród ekspertów spółki obok zarządców, prawników i doradców restrukturyzacyjnych znajdują sią również negocjatorzy z doświadczeniem w układach pracowniczych oraz z wierzycielami.
Spółka ze wzglądu na jakość komunikacji w swoich biurach zagranicznych zapewnia przedsiąbiorcom obsługą również w jązyku polskim.
Wiącej informacji: http://pmr-restrukturyzacje.pl/.
